Rimbaud, "vidente" (e o "síndrome criptocristián")

Leamos qué escribe o propio Rimbaud no ano 1871 na famosa "Carta do vidente":

"El primer objeto de estudio del hombre que quiere ser poeta es su propio conocimiento, completo; se busca el alma, la inspecciona, la prueba, la aprende. Cuando ya se la sabe, tiene que cultivarla; lo cual parece fácil: en todo cerebro se produce un desarrollo natural; tantos egoístas se proclaman autores; ¡hay otros muchos que se atribuyen su progreso intelectual! — Pero de lo que se trata es de hacer monstruosa el alma: ¡a la manera de los comprachicos, vaya! Imagínese un hombre que se implanta verrugas en la cara y se las cultiva.
Digo que hay que ser vidente, hacerse vidente. El poeta se hace vidente por un largo, inmenso y razonado desarreglo de todos los sentidos. Todas las formas de amor, de sufrimiento, de locura; busca por sí mismo, agota en sí todos los venenos, para no quedarse sino con sus quintaesencias. Inefable tortura en la que necesita de toda la fe, de toda la fuerza sobrehumana, por la que se convierte entre todos en el enfermo grave, el gran criminal, el gran maldito, — ¡y el supremo Sabio! — ¡Porque alcanza lo desconocido! ¡Porque se ha cultivado el alma, ya rica, más que ningún otro! Alcanza lo desconocido y, aunque, enloquecido, acabara perdiendo la inteligencia de sus visiones, ¡no dejaría de haberlas visto! Que reviente saltando hacia cosas inauditas o innombrables: ya vendrán otros horribles trabajadores; empezarán a partir de los horizontes
en que el otro se haya desplomado."
(Se queres saber qué é iso dos "comprachicos", mira aquí). Espero que agora iso do "síndrome criptocristiano" quede máis claro para Shakeetc. (ver o seu comentario na entrada anterior deste blog). Seguimos:

"El poeta es, pues, robador de fuego. Lleva el peso de la humanidad, incluso de los animales; tendrá que conseguir que sus invenciones se sientan, se palpen, se escuchen; si lo que trae de allá abajo tiene forma, él da forma; si es informe, lo que da es informe. Hallar una lengua;
— Por lo demás, como toda palabra es idea, ¡vendrá el momento del lenguaje universal! Hay que ser académico, — más muerto que un fósil, — para completar un diccionario, sea del idioma que sea. ¡Hay gente débil que si se pusiera a pensar en la primera letra del alfabeto, acabaría muy pronto por sumirse en la locura!
Este lenguaje será del alma para el alma, resumiéndolo todo, perfumes, sonidos, colores, pensamiento que se aferra al pensamiento y tira de él. Si el poeta definiera qué cantidad de lo desconocido se despierta, en su época, dentro del alma universal, ¡daría algo más — la fórmula de su pensamiento, — la notación de su marcha hacia el Progreso! Enormidad que se convierte en norma, absorbida por todos, ¡el poeta sería en verdad un multiplicador de progreso!
Este porvenir será materialista, ya lo ve usted; — Siempre llenos de Números y de Armonía, estos poemas habrán sido hechos para permanecer. — En el fondo, seguirá siento, en parte, Poesía griega.
El arte eterno tendría sus cometidos, del mismo modo en que los poetas son ciudadanos. La poesía dejará de poner ritmo a la acción; irá por delante de ella. ¡Existirán tales poetas! Cuando se rompa la infinita servidumbre de la mujer, cuando viva por ella y para ella, cuando el hombre, — hasta ahora abominable, — le haya dado la remisión, ¡también ella será poeta! ¡La mujer hará sus hallazgos en lo desconocido! ¿Serán sus mundos de ideas distintos de los nuestros? — Descubrirá cosas extrañas, insondables, repulsivas, deliciosas; nosotros las recogeremos, las comprenderemos. Mientras tanto, pidamos a los poetas lo nuevo, — ideas y formas. Todos los listos estarán dispuestos a creer que ellos ha han dado satisfacción a tal demanda. — ¡No es eso!
Los primeros románticos fueron videntes sin percatarse bien de ello: el cultivo de sus almas se inició en los accidentes: locomotoras abandonadas, pero ardorosas, que durante algún tiempo se acoplan a los carriles."

Era Prometeo o que roubaba o lume a Zeus, ¿non? ¿Lembramos o significado dese personaxe da mitoloxía grega? Fala Rimbaud de levar o peso da humanidade... ¿Bota isto luz sobre o texto de Azúa, Shakesetc.? Curioso o que di da muller en 1871, ¿non?, e de aí as palabras de Patti Smith sobre Rimbaud ("O primeiro poeta punki. O primeiro individuo en facer unha proclama importante en favor da liberación da muller"). E rematamos:

"Los segundos románticos son muy videntes. Th. Gauthier, Leconte de Lisle, Th. de Banville. Pero cómo inspeccionar lo invisible y oír lo inaudito que recuperar el espíritu de las cosas muertas, Baudelaire es el primer vidente, rey de los poetas, un auténtico Dios. Vivió, sin embargo, en un medio demasiado artista; y la forma, que tanto le alaban, es mezquina: las invenciones de lo desconocido requieren de formas nuevas. (...) La nueva escuela, llamada parnasiana, tiene dos videntes: Albert Mérat y Paul Verlaine, un verdadero poeta. — Ahí lo tiene. De modo que estoy trabajando en hacerme vidente."

Pois iso: Baudelaire como precedente, pero á vez non deixa de ser criticado desde un punto de vista (non soamente) "formal", e Paul Verlaine como poeta contemporáneo de Rimbaud con verdadeiro talento. Dúas notiñas: o roqueiro Tom Verlaine, do grupo xa desparecido Television, toma o seu nome, creo, deste poeta; e outra: ler as aventuras de Rimbaud e Verlaine no París do XIX deixa "en pañais" a moitos roqueiros que ían de John Wayne pola vida e hoteis deste mundo, se a iso imos.

De rockeiros e poetas malditos (con texto de Azúa)

Reproducimos a continuación un texto de Félix de Azúa (escritor e profesor de Estética na universidade catalana) en relación cos poetas e rockeiros "malditos" de mortes tráxicas e polo regular tempranas:

"El poeta Arthur Rimbaud abandonó la poesía a los veinte años, viajó al continente africano, y dedicó el resto de su vida al tráfico de armas en Abisinia.

(...) Rimbaud es a la poesía del s. XX lo que la máquina de vapor es a los transportes del s. XX. Gracias a Rimbaud, prácticamente todo el mundo puede ser poeta o codearse con uno de ellos (...).

Sin embargo, lo que Rimbaud inventó no fue un nuevo modo de concebir la poesía, sino una nueva manera de concebir al poeta. Y muy a pesar suyo. El modelo vanguardista de poeta (MVP) inventado por Rimbaud ha tenido un éxito apoteósico.

A diferencia del modelo clásico de poeta (MCP), que era un hombre culto que leía en latín y en griego, sabía de memoria libros enteros, y era moderadamente rico, el MVP puede ser un perfecto analfabeto y muy pobre (...) y sólo precisa dos virtudes: una capacidad de autodestrucción acentuada y otra no menos acentuada capacidad de autoestima que le permita exhibir con desparpajo su autodestrucción como quien muestra una gracia. Con eso basta.

(...) Un MCP, como Góngora o Machado, sólo es observable en los escritos. Un MVP es fundamentalmente observable en la vida común y corriente, como p. ej., en una cervecería, en un escenario, bañándose en las playas de Marruecos, y así sucesivamente.

Rimbaud abandonó la poesía y se refugió en Abisinia con el sano propósito de ganar mucho dinero lo más rápidamente posible (...). Pero el MVP actual no tiene necesidad de viajar a Abisinia. Es más, si viaja a Abisinia corre el peligro de ser olvidado por todo el mundo. El MVP actual ha de estar presente, constantemente presente, mostrando su sufrimiento e incomprensión, y ejerciendo de Gran Rechazador. De ahí que las abisinias del MVP actual sean las drogas, el alcohol y el rock and roll (aunque muchas veces se queda en el tabaco, la cerveza y unos discos), mucho más fáciles de obtener que un billete para Abisinia.

(...) Algunos MVP como James Dean, Jimi Hendrix, Janis Joplin, Jim Morrison (hay mucha jota entre los MVP), Billie Holliday o Charlie Parker, forman parte del panteón de la heroicidad artística, junto a los héroes del panteón ético encabezados por Ernesto "Che" Guevara y la madre Teresa de Calcuta. Descubrir rasgos de MVP en la madre Teresa me parece una tarea preciosista. Deben separarse los modelos, o no se entiende nada.

Uno de los MVP más llamativos, Jim Morrison, escribió una carta a Wallace Fowlie en 1968 agradeciéndole la traducción al inglés de Rimbaud con una bella carta: I needed it because I don´t read French that easily, añadía con inquietante inocencia. No sabía que esa traducción iba a costarle la vida. Se mató en la misma calle donde, años atrás, vivía Baudelaire.

(...) Un elemento esencial del MVP es el desprecio por la tarea, por el trabajo, por el esfuerzo, el sacrificio y el oficio: es imprescindible que el MVP desprecie la condición humana (el MVP no admite condiciones). Pero todo MVP se entrega como un poseso a la tarea que le destruye (música, drama, poesía) e incluso a ninguna tarea, como es el caso de los cabezas rapadas y otros grupos de MVP sin actividad determinable.

En mi opinión, el MVP está repitiendo ritualmente, lo sepa o no lo sepa, la pasión y muerte de Nuestro Señor Jesucristo -a quien cabría definir como un paleo-MVP-, de tal manera que nadie pueda acusarle de aspirar a reformar la sociedad (sometida a la dictadura de Roma) o a tomar el poder, sin que por ello deje de dedicarse en alma y cuerpo a reformar la sociedad y a tomar el poder, hasta ser destruidos (por la sociedad y por Roma).

(...) El síndrome criptocristiano, a saber, que sólo es santo quien despilfarra su vida terrena con fines trascendentales y sobrehumanos, pero también que las actividades veterotestamentarias (ganar el pan con el sudor de la frente y parir a los hijos con dolor) es cosa de pobres y tercermundistas, está muy extendido entre los MVP y hace un daño enorme, tanto a los MVP como a todos los que caen cerca suyo. (...)" [F. de Azúa, Diccionario de las Artes, "Rimbaud", pp. 250-254; Anagrama, 2002, I edición (hai unha recente II edición, aumentada e corrixida).]

Nota: As palabras destacadas en grande son da nosa colleita.

Nota II: Esta obra de Azúa e unha introdución á estética (filosofía da arte e a beleza, se se quere dicir así, que non sabemos se é moi correcto), especialmente desde as perspectivas dos filósofos Nietzsche e Heidegger, non sen certas gotas de humor e ironía, como todos apreciamos no texto desta entrada, ¿ou non?

The freewheeling (texto XII, de Dylan)

Xa viñamos anunciando que un día destes lle tocaría a Dylan apareceres por aquí. O texto que se repartiu son unhas cantas páxinas do penúltimo capítulo de “Chronicles: volume one”, o máis semellante a unhas memorias desta caste de cóbrega do medio oeste, escorregadizo no tocante á súa vida á marxe do escenario, e un pouquiño troleiro cando lle dá por falar. Por exemplo, aquí (é unha entrevista transcrita do ano 62, da cal tamén hai disco con temas en directo). Aínda que o exemplo mellor, témolo no libro mesmo, tanto no capítulo primeiro coma no quinto, pois ao contares as súa aventuriñas de mozo, -os primeiros contactos coas casas de discos, os bares e coches, o frío inverno de Nova York-, conta tamén como formaba parte do xogo o ir inventando unha lenda para sí mesmo ó paso, entre canción e canción. Nótese, por certo, que non eludimos o subtítulo na mención da obra en cuestión, pois iso de “volume one” parece anunciar un “volume two” inminente que revolucionará o panorama editorial e musical. Mais non, amigos. Polo momento, e xa van ben uns oito aniños dende a edición orixinal en inglés, seguimos igual.
O texto que lemos é máis ou menos do ano 87 ou 88, tempos estraños para un Dylan que nin atopa a voz nin compón cancións, algo farto xa de todo. Reclúese na casa, amaña o xardín, e cousas así, ata que unha noite, oh musas, escribe "Political World" e todo muda. Parécelle que aí hai algo, e iso é cousa seria para alguén que cre nas esencias e na verdade das cousas. Cando Bono lle fai unha visita amósalla, e este recoméndalle ó produtor idóneo para sacar adiante un disco bo, xusto que necesitaba. O mago en cuestión vén sendo Daniel Lanois, produtor, entre outras cousas, e xunto a Brian Eno neste caso, de The Joshua Tree. Acordan gravar en Nova Orleáns cando comece a primavera, o cal sona moito mellor do que en realidade foi. Houbo moitos problemas diso que chaman "o concepto", e polo visto Dylan sentía que lle estaban a quitar o "aquel" das súas cancións. Si, foi duro. Pero o resultado supuxo o primeiro éxito en anos para o de Minnesota, e unha estancia bastante agradable nun lugar que non aborrece, onde as noites deben ser preciosas e seica arrecende a flores. (Cóllase o libro en calquera biblioteca, váiase á páxina 186 ata a 190 e deléitese un nas bonitas descricións, amplas coma ventás pola que asomarse a mirar. Sona a isto, va que si?)
Ben, ¿e que máis? Está a viaxe na moto, unha aparentemente doce xornada polas veigas de Luisiana que, sen embargo, non deixa de entrañar algo que produce inquietude, como de ollos a mirarnos entre as sombras. Por outro lado, o da moto é moi simbólico polo do accidente do 66 (a mellor fonte de información en castelán sobre Dylan, na que está referenciada a importancia "artística" do accidente de marras é esta entrada da Wikipedia. Algún fan serio, supoño....) peche brusco dunha época concreta da súa carreira, como se pode ver no documental de Scorsese "No direction home" E xa que se fala dun, dicir para rematar que existe outro documental moi ben editado na versión española, cunha caixa chea de artiluxios só para Moi fans. Está dirixido por Pennebaker, e filma a xira británica do 65. O título é "Don´t look back". E que alguén me explique o por que duns títulos de documental baseados nunha negación...

(M.)

Rolling with the Stones (texto XI)

Ron Wood, autor coa axuda do pertinente plumífero profesional deste texto XI, estivo en mil batallas do r&r británico antes de unirse aos Stones no 75 cando o guitarra Mick Taylor decide finalmente abandonar o grupo cansado de ser ninguneado nos créditos das cancións sempre indefectiblemente firmadas polo tándem Jagger & Richards. Graciosa a cousa: ¿lembras o vídeo de marineriños cantando It´s only rock´roll...? A composición foi, como non, firmada no 73 polos dous de sempre, pero e realidade é de Jagger, coa axuda do seu amigo de entonces, o guitarra de The Faces, Ronnie Wood (e coros entre outros de Bowie), quen nunca constou nos créditos -como tampouco noutras futuras dos Stones-, se ben é certo que Jagger renunciou a aparecer nos doutra cancionciña dun disco de Wood deses tempos: foi un acordo no que Jagger, para variar, soubo xogar con ventaxa.

Ao que iamos: Woody deixa ao seu moribundo grupo, The Faces, unha vez escollido por Jagger e sobre todo Richards, que veía nel a posibilidade de tocar como nos tempos de Brian Jones, antes da aparición de Taylor: sen guitarra propiamente "solista"; coa posibilidade de enredar os guitarrazos dun e doutro no escenario e no estudio. Ademais Woody tiña un as na manga para ser escollido fronte nada menos que a Clapton, Harvey Mandel ou Wayne Perkins (chegou a falarse tamén do inxustamente olvidado Wilko Johson, guitarra dos Dr. Feelgood do comezo ): a súa capacidade para convivir con eles nas súas xiras. Woody xogou ben as súas cartas: Bingo! "Xa estás na banda", díxolle o seu ídolo Richards; faltoulle tempo para ir correndo ao teléfono e cantar: "Papá: xa son un rolling stone".

Pouco tempo despois de rematar a gravación de Black and Blue, no tour polos EE UU, Keith, Woody e un acompañante da banda fan unha extraña viaxe en coche que máis parece unha escena dos irmáns Marx. Richards volve a contala na súa recente exitosa (?) autobiografía escrita coa acostumada axuda do plumífero de turno, a maior gloria do seu mito de figura do r&r no que el mesmo e algúns inxenuos seguen crendo (véase a intelixente visión disto do stoneano Diego A. Manrique), mais en realidade contouna previamente Wood no seu Memorias de un Rolling Stone da que extraemos este texto XI. Ben é certo que Wood conta a travesía, pero o heroe principal segue a ser o seu mentor KR: Woody soamente pasaba por alí, como quen di (digan o que digan, non só o "machismo" éstá moi presente no mundiño supostamente máis ¿rebelde? do r&r, senón tamén certa orde xerárquica que moitos fans desta música non aceptarían nas oficinas nas que sudan seis días á semana).

Ben, non todo ten que ser grave e dramático no mítico mundo do rock´n´roll. Tomemos as cousas con algo de humor e leamos este texto XI como o que tamén é: un par de endeusados guitarristas roqueiros facendo de pallasos. Os mitos son mitos, e os do r&r tamén. O mito de Keith Richards é unha creación do propio KR que chegou a crerse el mesmo, e aí está outra das diferencias co personaxe que Jagger fixo de si mesmo: Jagger sempre soubo, desde o principio, que o seu personaxe non era senón ficción, representación, invención. O di en cada entrevista, se un está atento; o di ao final de cada actuación (é o último en irse do escenario e despois de facer unha reverencia típica do teatro ou da commedia del arte, por exemplo). Richards polo contrario en cada entrevista quere seguir sendo visto como fóra da lei, como personaxe realmente perigroso para "o sistema". Jagger sábese un personaxe, unha representación; Richards preténdese máis "auténtico" só por non saberse outra ficción. ¿Cuestión de intelixencia, ou de ciumes profesionais...?

Aleluia, irmán: Sic transit gloria mundi.

Santificarás os textos (o texto X e o canto de Deus)

A continuación reproducimos o textiño de Santo Agostín das súas Confesións, Libro VIII, cap. XII, epígrafes 28-30, tomado da rede, para que podas apreciar a semellanza entre o santo romano da Idade Antiga e o santón do "british pop", Mr. Dave Davies dos Kinks, amén:

"Cómo se convirtió de todo punto, amonestado de una voz del cielo:
28. Luego que por medio de estas profundas reflexiones se conmovió hasta lo más oculto y escondido que había en el fondo de mi corazón, y junta y condensada toda mi miseria se elevó cual densa nube y se presentó a los ojos de mi alma, se formó en mi interior una tempestad muy grande, que venía cargada de una copiosa lluvia de lágrimas. Para poder libremente derramarla toda y desahogarme en los sollozos y gemidos que le correspondían, me levanté de donde estaba con Alipio, conociendo que para llorar me era la soledad más a propósito; y así me aparté de él cuanto era necesario, para que ni aun su presencia me estorbase. Tan grande era el deseo que tenía de llorar entonces; bien lo conoció Alipio, pues no sé qué dije al tiempo de levantarme de su lado, que en el sonido de la voz se descubría que estaba cargado de lágrimas y como reventando por llorar, lo que a él le causó extraordinaria admiración y espanto, y le obligó a quedarse solo en el mismo sitio en que habíamos estado sentados.
Yo fui y me eché debajo de una higuera; no sé cómo ni en qué postura me puse, mas soltando las riendas a mi llanto, brotaron de mis ojos dos ríos de lágrimas, que Vos, Señor, recibisteis como sacrificio que es de vuestro agrado. También hablando con Vos decía muchas cosas entonces, no sé con qué palabras, que si bien eran diferentes de éstas, el sentido y concepto era lo mismo que si dijera: Y Vos, Señor, ¿hasta cuándo, hasta cuándo habéis de mostraros enojado? No os acordéis ya jamás de mis maldades antiguas.
Porque conociendo yo que mis pecados eran los que me tenían preso, decía a grito con lastimosas voces: ¿Hasta cuándo, hasta cuándo ha de durar el que yo diga, mañana y mañana?, pues ¿por qué no ha de ser desde luego y en este día?, ¿por qué no ha de ser en esta misma hora el poner fin a todas mis maldades?
29. Estaba yo diciendo esto y llorando con amarguísima contrición de mi corazón, cuando he aquí que de la casa inmediata oigo una voz como de un niño o niña, que cantaba y repetía muchas veces: Toma y lee, toma y lee. Yo, mudando de semblante, me puse luego al punto a considerar con particularísimo cuidado si por ventura los muchachos solían cantar aquello o cosa semejante en alguno de sus juegos; y de ningún modo se me ofreció que lo hubiese oído jamás. Así, reprimiendo el ímpetu de mis lágrimas, me levanté de aquel sitio, no pudiendo interpretar de otro modo aquella voz, sino como una orden del cielo, en que de parte de Dios se me mandaba que abriese el libro de las Epístolas de San Pablo y leyese el primer capítulo que casualmente se me presentase. Porque había oído contar del santo abad Antonio, que entrando por casualidad en la iglesia al tiempo que se leían aquellas palabras del Evangelio: Vete, vende todo lo que tienes y dalo a los pobres, y tendrás un tesoro en el cielo; y después ven y sígueme; él las había entendido como si hablaran con él determinadamente y, obedeciendo a aquel oráculo, se había convertido a Vos sin detención alguna. Yo, pues, a toda prisa volví al lugar donde estaba sentado Alipio, porque allí había dejado el libro del Apóstol cuando me levanté de aquel sitio. Tomé el libro, lo abrí y leí para mí aquel capítulo que primero se presentó a mis ojos, y eran estas palabras: No en banquetes ni embriagueces, no en vicios y deshonestidades, no en contiendas y emulaciones, sino revestíos de Nuestro Señor Jesucristo, y no empleéis vuestro cuidado en satisfacer los apetitos del cuerpo.
No quise leer más adelante, ni tampoco era menester, porque luego que acabé de leer esta sentencia, como si se me hubiera infundido en el corazón un rayo de luz clarísima, se disiparon enteramente todas las tinieblas de mis dudas.
30. Entonces cerré el libro, dejando metido un dedo entre las hojas para anotar el pasaje, o no sé si puse algún otro registro, y con el semblante ya quieto y sereno, le signifiqué a Alipio lo que me pasaba. Y él, para darme a entender lo que también le había pasado en su interior, porque yo estaba ignorante de ello, lo hizo de este modo. Pidió que le mostrase el pasaje que yo había leído, se lo mostré y él prosiguió más adelante de lo que yo había leído. No sabía yo qué palabras eran las que seguían; fueron éstas: Recibid con caridad al que todavía está flaco en la fe. Lo cual se lo aplicó a sí y me lo manifestó. Pero él quedó tan fortalecido con esta especie de aviso y amonestación del cielo, que sin turbación ni detención alguna se unió a mi resolución y buen propósito, que era tan conforme a la pureza de sus costumbres, en que había mucho tiempo que me llevaba él muy grandes ventajas. Desde allí nos entramos al cuarto de mi madre, y contándole el suceso como por mayor, se alegró mucho desde luego, pero refiriéndole por menor todas las circunstancias con que había pasado, entonces no cabía en sí de gozo, ni sabía qué hacerse de alegría; ni tampoco cesaba de bendeciros y daros gracias, Dios mío, que podéis darnos mucho más de lo que os pedimos y de lo que pensamos, viendo que le habíais concedido mucho más de lo que ella solía suplicaros para mí por medio de sus gemidos y afectuosas lágrimas. Pues de tal suerte me convertisteis a Vos, que ni pensaba ya en tomar el estado del matrimonio ni esperaba cosa alguna de este siglo, además de estar ya firme en aquella regla de la fe, en que tantos años antes le habíais revelado que yo estaría. Así trocasteis su prolongado llanto en un gozo mucho mayor que el que ella deseaba, y mucho más puro y amable que el que ella pretendía en los nietos carnales que de mí esperaba."

Sic transit gloria mundi, meu amigo. Long life r&r...

Ugh!

Dave Davies, The Kinks, a paranoia e a salvación (o texto X)

O texto X está sacado de Autobiografía (Lenoir Ediciones), de Dave Davies, irmán do líder dos Kinks, Ray Davies ("Ray", no texto), o máis importante compositor do grupo, se ben Dave ten algunhas cancións coñecidas. En calquera caso Dave é o creador dese son da guitarra de "You really got me", considerado un dos precedentes, xunto co son dos Who e coa cancionciña dos Beatles do Álbum Branco titulada "Helter Skelter" que, atención, está composta polo máis inesperado, McCartney, un dos precedentes, dicíamos, diso que a xente ten o costume de chamar heavy (Steppenwolf e Led Zeppelin á parte).
Pode que non coñezas aos Kinks, pero ese grupo era parte da movida dos sesenta en Londres, xunto cos Who, os Stones, os Beatles, os Animals e catro ou cinco mil máis. Algunhas das composicións de Ray Davies non teñen nada que envidiar en absoluto ás dos outros grupos antes nomeados.
O texto X sempre me recordou a outro doutro roqueiro, San Agostín de Hipona ( ss. IV-V), nas súas Confesións, cando fala do momento da súa conversión ao cristianismo xunto ao seu amigo. Aquí temos a Dave, vítima da paranoia nunha habitación do hotel na enésima xira, xa insoportable. Escoita voces, e ao final, igual que Agostín cre escoitar na canción dun neno que xoga a mensaxe de Deus, Dave atopa unha saída salvífica que evita o seu suicidio en Linda. Curioso. De feito, Dave deixóuse despois ir polo camiño de certas crenzas un tanto chocantes (extraterrestres, ocultismo, etc.).
Moitas veces lemos cousas sobre extraños e violentos comportamentos dos roqueiros nos hoteles (os baterías dos Who e dos Led lévanse o premio, pero os compoñentes dos Faces ou do autor do texto X non andan lonxe, e ás veces facían das súas xuntiños, porque Deus críaos e eles xúntanse). Neste texto X podemos ver que as xiras, o tempo fóra da casa e afastados dos amigos e familiares explican en parte esas condutas. Unha das maiores diferencias que Ron Wood nota cando pasa dos Faces aos Stones a partir do 75 é precisamente a vida nos hoteis e o transcurso das xiras: era ben diferente nun grupo e noutro. Subir aos Stones era nos setentas deixar certas situacións que agora no texto X somos quen de ver e oír.

Patti Smith, Robert Mappelthorpe e o Chelsie Hotel (o texto IX)

Metidos no texto IX. Catro breves fragmentos entre as páxinas 105-181 de Éramos unos niños, publicado por Lumen o ano pasado, o libro de Patti Smith no que homenaxea ao famoso fotógrafo Robert Mappelthorpe ("Robert", no texto IX), amigo xa morto e compañeiro de fatigas antes do éxito e a fama (de ambos).
Están os catro extraídos dun capítulo dedicado á vida no Chesie Hotel de N.Y., en 1969. É un famosísimo hotel polo que pasaron persoas tan coñecidas como as que neste enlace podes ver, algunhas das cales son nomeadas nas páxinas deste texto IX. Non poucas do cosmos do r&r.
Nestes catro fragmentos Patti Smith fala de escritores como Dylan Thomas (Bob Dylan toma o seu apelido do nome deste poeta); asasinos como Charles Manson; a primeira vítima do rock dos sesenta, Brian Jones (logo seguirían outras tres "jotas": Janis Joplin, Jimi Hendrix e Jim Morrison); a fugaz aparición de Hendrix; a patética aparición de Janis; a porta da habitación de Arthur Clarke; etc.
(Para ver máis cousas de Patti Smith, pincha aquí).

It´s only rock´n´roll, but I like it (we´re back!)

Dábannos por mortos..., mais estamos de volta!
En fin, que se non editaba este vídeo neste blog morría..., e aí o tes.
Ah, aqueles felices tempos na Armada...
Por certo, había outros por alí que tamén:


Temos pois unha nova entrega, a terceira, e agora con textos escritos polos propios delincuentes: Patti Smith, falando dos tempos do famosísimo Chelsea Hotel de N.Y, co seu amigo o fotógrafo xa morto Mappelthorpe; o guitarrista dos Kinks, Dave Davies, en plena crise e tocando fondo, na habitación do hotel de turno; Ronnie Wood en compañía de Keith Richards por esas autopistas estadounidenses de Deus perseguidos pola policía; Bob Dylan sermoneado polo pai Bono (o de U2, non o pai Bono de por acá) e fuxindo en moto. En próximas entradas completaremos a presentación destes textos.
A curtametraxe "After-Action" (1967) do cineasta alemán Hellmuth Costard contaba o que soe omitirse nas historias policíacas: o que pasa xustiño despois do atraco, ou xustiño antes de que sexan capturados, ou o tempo de espera... (Anos despois, o listo do pobo, o señor Tarantino, filma a súa peli "Reservoir Dogs" onde a pantasma de Costard planea sen dicir palabra).
Nós xogamos nesta Entrega III a algo parecido: nas xiras, entre actuación e show, nas estradas, nos hoteis, nos tempos mortos, ou nas esperas a que chegue o tempo dunha (Patti Smith), ¿que ocorre coa fauna do r&r? O antes e o despois do que vemos no escenario. Hoteis e estradas, "carretera y manta", que dicía o castizo.

Reunión II (25.2.11): a explosión do "British pop"

Reunímonos en torno a un par de enormes mesas case todos (faltou a nova fichaxe por un compromiso académico). A reunión foi ben e non tan ben. A ver...
Foi ben xa que falamos todo o tempo, e falamos todos, o que sempre está ben. Abordamos cuestións como o Hamburgo bombardeado e o Hamburgo que ve o inicio do despegue dos Beatles; a imaxe tópica dese grupo, e a que agora descobrimos no texto de Goldmann que presenta outros aspectos máis... escuros e non convencionais; a personalidade de Lennon e a posibilidade que hai en toda biografía de mostrar a cara que o escritor quere do biografiado (a peor, ou a heroica: no caso de Goldmann, unha de Lennon non moi boa moralmente falando. Hai outra biografía máis recente de Lennon, en Anagrama, e o interesado pode contrastar con ela a tese de Goldmann); a suposta posta en venta de Lennon e a súa banda en busca do éxito, mellor encaixada por McCartney que por John Lennon; unha tímida e brevísima referencia á canción escollida como exemplo da forma de compoñer e gravar dos Beatles; e pouco máis en relación cos textos...
Pensa un que non tan ben xa que en definitiva a conversación foi demasiado vaga e ampla, sobre o rock en xeral e as tendencias e gustos de hoxe, outra vez en xeral. De feito, probablemente falamos máis da Factoría Disney e os seus produtos musicais para adolescentes hedonistas pero sumisos, que dos contidos dos textos escollidos para este día: aparición do British pop en relación co final da II Guerra Mundial e as bases americanas en Europa, os comezos dos Beatles en Hamburgo e o alí vivido, as relacións entre os compoñentes da banda, a relación da agresividade ou violencia no r&r, a creatividade dos Beatles na gravación de "A Day in the Life"; a importancia da movida londinense de entonces, etc. Todo iso quedou máis ben no tinteiro.
Pero ben: así son os clubs de lectura: sae o que o grupo quere, e o coordinador non sempre sabe facer ben a súa función...
Antes de rematar esta entrada, unha referencia bibliográfica para os curiosos: o libro de Albert Goldmann, Las vidas de John Lennon, de Grijalbo, pódese atopar na Biblioteca González Garcés de Coruña (Elviña), e tamén a nova biografía de Lennon antes dita. O libro Un día en la vida (ed. Grijalbo), de M. Hertzgaard, está á túa disposición na Biblioteca da Deputación da Coruña (xunto ao Teatro Rosalía). Tamén na González Garcés os libros Sobre la historia natural de la destrucción (Anagrama), de W.S. Sebald, e Rolling Stones. Los viejos dioses nunca mueren (ed. Ma Non Troppo), de S. Davis (as obras deste autor dedicadas a Jim Morrison e Led Zeppelin teñen tamén recoñecido prestixio, nun xénero, o da literatura dedicada ao r&r, que deixa en xeral basrtante que desexar: hai moito libriño feito da calquera maneira e deprisa e correndo só polo diñeiro. Non é o caso).
Deixámolo aquí. Pronto chegarán ás túas mans os seguintes textos, e da Reunión III xa falaremos despois... A partir de agora, todo aquel que queira engadir ou matizar algo, ou o que sexa, sobre os textos da Entrega II, non só pode, senón que pedimos por favor e pola Virxe que o faga. Unha reunión de corenta minutos dá de si, pero non para todo, e este blog é tamén para iso. Por non falar dos compoñentes "virtuais" deste blog que brillan polo seu... silencio: ¿que pasa con vosoutros, K., M., I. e A.? ¿Aló? ¿Mmmmhhh...?

De cara á pronta Reunión II (a explosión do "British pop")

Boas. De cara a próxima reunión, aínda por fixar, pero cercana, temos varios temas dos que falar, e aquí facemos un breve recordatorio deles por se acaso:

• A relación entre o final da II Guerra Mundial e das bases militares estadounidenses en UK, Alemania e resto de Europa, e a aparición do r&b e o r&r por este lado do Atlántico.
• O cambio que a xente nova de Hamburgo tivo que vivir en relación cos antigos inimigos.
• Se o r&r que chega do Imperio é parte do colonialismo cultural ou non.
• Como eran os Beatles nos comezos, e a imaxe que despois intentaron dar.
• Lennon: como era e que imaxe daba despois como líder dos Beatles de Epstein (o manager). Tamén podemos falar do suposto "pacifismo" de Lennon dos últimos anos, cos Beatles xa separados: se era crible ou non.
• Sobre a forma de compoñer deles no 67.
• Sobre a movida londinense dos sesenta.
• Sobre a violencia e a agresividade no r&r, desde diferentes puntos de vista.
• Sobre os liderazgos nos grupos de r&r.
• Sobre o divino e o humano..., demasiado humano.

Sobre os textos V e VI (bang, crash & boooom!)

Movamos un pouco esto, que está parado de máis.

Do Texto V a rede ofrécenos fotos e vídeos variados, se ben éstes tenden a ser lentos e hai que practicar con forte vontade a bondade e paciencia franciscanas. Merece a pena sen embargo e permite unha visión realista do que é a guerra, especialmente no s. XX.

Se pasamos agora ao Texto VI, a rede volve a ofrecer fotografías e vídeos, se ben en tempos era moi difícil dar con este tipo de documentos (Sebald explica por que nese valioso libro). Outra vez eses vídeos poden resultar lentos. Haino non só sobre Hamburgo, que é o que agora nos interesa, senón tamén da dificilmente comprensible destrución de Dresde (¿coñeces o ocurrido alí, ou prefires mirar para outro lado?).

Pasamos páxina: ¿queres ver como era o aspecto do Hamburgo de principios dos sesenta que é cando os Beatles desembarcan alí? Mira. E mira. É suficiente: pretender buscar fotos de Hamburgo en 1960-62 é chorar: todas son dos Beatles facendo non sei que aquí, os Beatles merendando alá, os Beatles mirando unha nube que pasa, e así. Curioso: como cambia o conto en dúas décadas.

Sobre os textos da Entrega II

Ola de novo. Sobre os textos V a VIII podemos facer un breve comentario introdutorio:

• Texto V: Permite ver o contexto no que o r&r entra en UK: como, por que, etc. Non podemos separalo das consecuencias do final da II Guerra Mundial e da presencia dos soldados do Imperio na vella, vencida e endeudada Europa (non foi só en UK: tamén en Alemaña Occidental, etc.).


• Texto VI: É unha sorpresiña, pero quen sabe, pode que dentro de anos sexa o único que lembres deste club: esas cousas suceden... O texto é bo, e unha boa introdución ao seguinte. Curioso: Hamburgo, bombardeado e destrozado sen piedade por EE UU e UK, recibe vinte anos despois a bandas británicas -non só eran os Beatles- cantando basicamente cancións de orixe estadounidense. ¿Era simple colonizacióbn, ou como pensan o cineasta alemán Wim Wenders e outros, algo máis que iso? Sexa como sexa o texto de Sebald -e a obra- é bo e sempre está ben recordar que os aliados fixeron tamén cousas criticables ou polémicas cando menos. A guerra e o r&r, outra vez.


• Texto VII: É o texto (dobre) estrela desta entrega. Queremos presentar aos Beatles desde outro punto de vista que o acostumado, más negro, máis roqueiro, máis violento, menos politicamente e moralmente correcto como despois sería da man do manager Epstein. Recorremos ademais á hipótese da traición de Lennon aos seus principios de rocker. Goldmann chega a soster que Lennon casaría mellor cun grupo como os Who que cos futuros Beatles de Epstein-McCartney. Engadimos nós, ou como os Stones: a amizade entre Lennon e Jagger e o recíproco interese -e as recíprocas críticas, todo hai que dicilo-, como xa dixemos noutra ocasión, está aínda por estudiar a fondo.


• Texto VIII: Rematamos cun texto non esperable, cremos, sobre o proceso de composición dos Beatles no cumio do seu éxito, cando o LP "Sargeant Peppers" e cando McCartney toma as rendas do grupo que ata entón era de Lennon, e entre iso e as divagacións deste a banda entre na súa longa e xa insuperable crise...

Nas próximas entradas falaremos destas cousas máis en detalle. Queda por marcar a data da Reunión II: xa falaremos.

Reunión I (24/1/11): A orixe do r&r

Reunímonos sete máis un para falar deses catro textos. Sorpresa primeira: ao parecer foron os dous últimos, os dos encontros dos Beatles e os zeppelins co Rei, os que máis gustaron.

I. estivo falando de blues e r&b, de B.B. King e Little Richard, da liberdade e flexibilidade que permite o blues á hora de improvisar e alongar as pezas, posibilidade que non vía nas actuacións de Berry ou Richard. A raíz disto comentamos a continua absorción por parte dos artistas brancos das fontes inesgotables da música negra nas últimas décadas.

Centrámonos sen embargo no texto de Cohn, que era o que máis daba de si. Falamos dos teenagers dos cincuenta en EE UU, de como Cohn parece ocuparse fundamentalmente dos "teens" brancos, do seu poder económico que agora é novedade, do seu desexo de atopar un novo referente primeiramente buscado nun frustrante Bill Haley e logo nun flamante Elvis, todo xunventude, enerxía e sexualidade. Pero, ¿e os "teens" negros, e as súas propias stars? Iso parece algo dado de lado.

O caso de Elvis e o seu significado ocupou gran parte do noso tempo. Era a primeira auténtica rock´n´roll star e un personaxe admirado e imitado: no vestir, na actitude, etc. Falamos diso que di Cohn de que as mozas tiñan a posibilidade de crear ou crer nunha fantasía sexual sen consecuencias, e na necesidade dos "teens" de ter unha figura que "parecera" perigoso, unha ilusión de perigo, aínda que en realidade Elvis fóra do escenario lera a Biblia, dera bicos brancos á súa querida mami, e cumprira como soldadiño obediente no exército do faraón alá en Alemaña Occidental, amén. Iso, cremos, ten a súa importancia, e deberemos retomalo. As rock stars e a ilusión, a ficción montada arredor delas, a mestura de realidade e mito, se é que ambas cousas se poden separar. E a indubidable carga sexual que leva a estrela do rock, envolta como non nesa nube de ficción ou ilusión. Elvis foi o primeiro en encarnar todo iso..., pero outros chegaron máis tarde que veremos nas próximas reunións.

Tratamos igualmente o modo como Elvis e o seu manager resolveron -¿ou viron como se resolvía por si so?- o problema do imparable envellecemento da primeira "teen" star gracias ao Tío Sam nada menos. E vimos tamén a ambigua posición de Cohn ante o segundo Elvis, recoñecendo á súa decadencia e impostura ao tempo que reafirmando a súa condición non só de auténtica star, senón incluso da máis grande que houbo no cosmos do r&r. Resulta difícil de asimilar esta ambigüidade cohniana, esa ironía ou sarcasmo combinado coa fe nun mito posto moi moito en entredito.

Rematamos: os libros dos encontros cos Beatles e os zeppelins podes atoparlos na biblioteca González Garcés de Coruña. O de Cohn está esgotado, pero podes pedilo á biblioteca de Lugo desde a G. Garcés (servicio interbibliotecario). A obra de Oliver tamén, pero á de Pontevedra.

¿Algo máis? Se calquera quere engadir algo, ou matizalo, sexa deste grupo de sete persoas, sexa do grupo "dos da rede", pode escribir un comentario firmado ou anónimo, ou pode escribir unha entrada pola súa conta se recibíu a invitación e tivo tempo de aceptala.

Pronto chegará ás túas mans outro lote de textos. (Continuará...).

De cara á inminente Reunión I (a orixe)

No diálogo deste luns podemos talvez centrarnos nas nosas impresións xerais sobre os textos e sobre a orixe do r&r. O texto que dá para máis probablemnte é o de Cohn, pola súa extensión, polas súas afirmacións e valoracións atrevidas e numerosas, polas súas opinións polémicas. A bote pronto éstas son algunhas das cousas que trata e podemos discutir (se queremos):

• O que opina dos "teddy boys"


• A visión que ofrece da movida de Londres nos sesenta ("Swinging London")


• Que entende por "pop" e por "r&r"


• Como presenta á xuventude dos cincuenta, ás suas novas necesidades, forma de ser, gustos, poder adquisitivo, etc.


• Como valora os artistas inmediatamente anteriores ao r&r


• O positivo e o negativo de Bill Haley na opinión de Cohn


• Por que Elvis era unha auténtica rock star, segundo Cohn. A personalidade e a obra de Elvis, e a súa pegada posterior. (Podemos ter en conta os textos dos Beatlles e Zeppos con el)


• A maiores, podemos ter en conta a información que Oliver engade no seu libro: a orixe do r&r a partir da música negra, etc.


• Tamén podemos falar de se a xente nova de hoxe en Galicia, que escoita con frecuencia música rock ou relacionada co rock, é consciente da orixe desta música, ou non, e por que...

En fin, e tantas outras cousas... Procuremos ser puntuais mañá, por favor: "tempus fugit", e nos recreos, máis.

Fragmentos (primeiros textos)

Hoxe repartimos finalmente os catro textos para a Reunión I, que terá lugar pronto -en sete ou dez días-. Comentemos algo de cada un:

• Texto 1, de Nik Cohn: fragmento inicial do seu famoso "Awapbopaloobop..." -esperemos telo escrito ben, meu Deus: aínda recordo a cara do bibliotecario cando lle dixen o título desta cousa-. Talvez perezca algo extenso (o seu concepto do "pop", as orixes do r&r, Haley, o seu adorado Elvis...), pero non o é. E é divertido e tremendamente interesante, con numerosas suxestións que xerarán discusións entre nós.
• Texto 2, de Paul Oliver: fragmento do derradeiro capítulo do seu clásico "Historia del blues" (da colección Nostromo con deseños de Diego Lara, nunca suficientemente chorada). Recomendamos ler só as liñas sinaladas con frechiñas. Alí atoparemos información moi valiosa sobre a relación e suposta diferencia entre r&r e r&b (rythm & blues). Bo Diddley, Chuck Berry ou Muddy Waters e Howling Wolf, e o sello "Chess" son tratados polo sabio Oliver. Mmmmhhh...
• Texto 3: minúsculo fragmento da non moi boa biografía sobre Lennon de Goldmann, no que vemos o desfortunado encontro entre Elvis e os Beatles en 1965. O Rei non estaba de humor...
• Texto 4: outro aínda máis breve, tomado dun olvidable libriño sobre os Zeppelin, que permítenos ver cómo Elvis ten outro trato ben distinto cos zeppelins. Cousas.

Nos próximos días introduciremos neste blog algúns vídeos dos artistas tratados por Cohn e Oliver. Pode que esa idea non sexa mala, ¿non?